Platonik aşkın ne olduğu ve aslında etkili olup olamayacağı konusunda meraklı mısınız?
Bir ilişkide fiziksel yakınlık veya fiziksel temasın olmaması gerçekten olabilir mi? Platonik aşk hakkında merak ettiğiniz her şeyi bu yazıda bulabilirsiniz.
Platon, bu tür aşkı aşkın en saf hali olarak tanımlar. Ancak eleştirmenler, platonik aşkı yalnızca bir ilişkinin monoton bir öncülü olarak ya da arkadaşlıkla hemen hemen aynı şey olarak görüyor, hatta bir tür kaçış mekanizması olarak bile etiketliyor. Platonik aşk, tam olarak nedir? Gerçek ve anlamlı bir ilişki mi, yoksa sadece arkadaşlık bölgesinde sıkışıp kalmak mı? Platonik aşk hangi durumda ve nasıl etkili olabilir? Ve ne zaman platonik aşkın gerçekten değerli olduğunu söyleyebiliriz?
Platonik Aşk Ne Anlama Gelir?
Platonik aşk, fiziksel yakınlık olmaksızın yaşanan bir aşk türüdür. Diğer bir deyişle, bu aşk formu fiziksel yakınlık ve fiziksel teması göz ardı eder, ama yoğun duygusal bağ, güven ve şefkat barındırır. Bir klasik aşk ilişkisine benzer özellikler taşır, fakat bu ilişki yalnızca duygusal boyutta var olur. Platonik aşk, monogamik ve özel de olabileceği gibi, bir yandan platonik, diğer yandan ise fiziksel yakınlık bir ilişkinin aynı anda sürdüğü durumlar da mevcuttur.
Peki, bu aşk türü Platon’la neden alakalı? Yunan düşünür Platon, bu tür bir aşkın kişilerarası ilişkilerin en salt formu olduğuna inanıyordu ve bu yüzden ideal bir hedef olarak görüyordu. Platon’a göre, platonik aşk içten, sürekli, sağlam ve özellikle samimi bir aşktır. Ancak, bu aşk türünde de kıskançlık ve kaybetme korkusu yer bulur. Platonik aşk terimi aslında Platon tarafından ortaya atılmamış, 16. yüzyılda geliştirilmiştir.
Klasik aşk ilişkileriyle daha aşina olan kişiler için platonik aşk biraz yabancı gelebilir. Ancak, bu tür bir aşkın, diğer aşk formlarına kıyasla kendi benzersiz avantajları da vardır.
Platonik bir ilişkinin avantajları ve dezavantajları
Platonik aşkın yandaşları bu ilişki modeli ve sevgi formunu neden öne çıkarıyor?
Platonik Aşkın Avantajları
Daha Derin Duygusal Bağlar: Fiziksel çekicilik etkisi olmadan, platonik aşk daha derin duygusal bir derinliğe sahiptir çünkü taraflar yalnızca duygusal düzeyde bağlantı kurar.
Daha Çok Yönünü Keşfetmek: Platonik ilişkilerin karmaşıklığı, fiziksel unsurların dikkati dağıtmadığı bir ortamda partnerinizin farklı yönlerini tanımanıza olanak tanır.
Samimiyet ve Güvenlik: Fiziksel yakınlık olmamasına rağmen, bu tür ilişkiler de oldukça samimi olabilir ve bir güven duygusu yaratabilir. Sevgi dolu kelimeler ve jestler, fiziksel yakınlık birliktelikten bile daha anlamlı bir sevgi ifadesi olabilir.
Açık İletişim: Platonik aşkta genellikle iletişim daha açık ve dürüst olur. Bu, fiziksel ilişkilerde böyle bir iletişimin imkansız olduğu anlamına gelmez, fakat platonik ilişkiler genellikle açık diyalog için daha fazla alan sağlar.
İhtiyaçların Uyumu: Fiziksel yakınlık, ilişkilerde çoğu kez anlaşmazlıklara yol açar. Platonik aşkta, fiziksel yakınlık olmadığı için bu tür anlaşmazlıklar meydana gelmez.
Ancak, platonik aşk herkes için uygun bir seçenek değildir. Aslında, bir platonik ilişkiyi sürdürmek her zaman kolay olmayabilir.
Platonik Aşkın Dezavantajları
Platonik aşk, fiziksel bir ilişki ile kıyaslandığında mutlaka bir dezavantaja sahip değildir. Aslında, bu tür bir ilişki yalnızca her iki tarafın da birbirine fiziksel yakınlık bir ilgisi olmadığı, fakat duygusal bir sevgi hissettiği durumlar için uygun olabilir. Dolayısıyla, platonik aşk da diğer ilişki türleri gibi yakınlık, güven, samimiyet ve emniyet üzerine inşa edilmiştir ve dürüst ve açık bir iletişim gerektirir.
Fakat bu durumda, platonik aşık olan kişiler aslında sadece “arkadaş” olmuyor mu? Platonik aşk ile arkadaşlık arasında ne gibi bir fark vardır? Bu iki tür ilişki arasındaki benzerlikleri, nasıl farklılaştıklarını ve “arkadaş bölgesi (friendzone)” kavramının neden problematik olduğunu ele alıyoruz.
Friendzone mu? Platonik Aşk mı?
Platonik aşıklar kesinlikle yalnızca arkadaş değildir ve bu iki ilişki türü birbiriyle karıştırılmamalıdır. Arkadaşlık da derin ve samimi bir bağ olabilir, kıskançlık yaşanabilir ve arkadaşınızı özleyebilirsiniz. Ancak, aşkın getirdiği duygusal yoğunluk bir başkadır. Partnerinizi sevdiğiniz şekilde en iyi arkadaşınızı sevmezsiniz. Aşk, genellikle daha yüksek bir duygusal yoğunluğa, sadakate, güvene ve bağlılığa ihtiyaç duyar, fakat aynı zamanda daha fazla risk taşır ve daha yüksek bir duygusal yatırım gerektirebilir.
Ancak, bu iki ilişki türü arasındaki sınırlar kesin değildir ve zamanla flu hale gelebilir. Sonuçta, arkadaşlığın yoğunluğu ve yakınlığı arttıkça, bu platonik bir aşka dönüşebilir.
“Arkadaşlık Bölgesi (Friendzone)” olarak adlandırılan durum, genellikle bir tarafta romantik duyguların olmadığı, fakat diğer tarafta olan bir ilişkiyi ifade eder. Burada bir kişi, arkadaşlığı romantik bir ilişkiye dönüşme potansiyeli olduğu umuduyla ya da en azından yalnız kalmaktan daha iyi olduğu düşüncesiyle kabul eder. Diğer tarafta ise, arkadaşlık ilişkisine daha fazla değer verilir. Bu durum, bir taraf için zorlayıcı, diğer taraf içinse haksız olabilir.
Platonik Aşk Gerçekten Var mıdır?
Platonik aşkın ne olduğunu, hangi yararları sağladığını ve arkadaşlıktan nasıl farklı olduğunu ele aldık. Şimdi soru şu: Gerçekten böyle bir aşk türü mevcut mu? Bu konuda yapılan araştırmalar ne yazık ki kesin bir görüşe sahip değil.
Evrimsel biyoloji açısından, böyle bir aşk türünün olması olası görünmüyor. Bilimsel veriler, insanların biyolojik olarak üreme amaçlı fiziksel yakınlık bir partner arayışında olduğunu gösteriyor. Ancak bu, insanların yalnızca fiziksel çekime dayalı ilişkiler kurduğu anlamına gelmez. Duygusal karmaşıklığımız göz önüne alındığında, fiziksel çekim olmadan da derin bir sevgi hissedebileceğimiz açıktır. Bununla birlikte, tamamen platonik ilişkilerin var olduğuna dair birçok örnek vardır. Hatta bazı ilişkiler zaman içinde platonikten fiziksel ya da tersine dönüşebilir. Yani evrimsel açıdan bakılsa bile, platonik aşkın var olduğu ve işe yarayabileceği söylenebilir.
Bu tip bir aşkın kalıcı olması gerektiği anlamına gelmez, ama yine de işe yarar. Ancak, cinsiyetler arası arkadaşlık ve platonik aşk arasında sıklıkla çıkan tartışmalardan biri, bu tür ilişkilerin zaman içinde fiziksel çekime veya romantizme dönüşebileceğidir. Skeptikler, erkek ve kadın arasındaki arkadaşlığın uzun vadede sürdürülemez olduğunu iddia eder. Ancak unutmamak gerekir ki, kadın ve erkek arasındaki aşk dışında, farklı cinsiyetler ve fiziksel yakınlık yönelimler arasında da platonik aşk ilişkileri yaşanmaktadır.
Aynı Cinsiyette Platonik Aşk
Platonik sevgide cinsiyet faktörü yoktur. Esas alınan şey, basit bir arkadaşlığı aşan yoğun ve içten bir bağlantıdır. Bu tür bir ilişkide, insanlar birbirine derin bir sevgi besler ve duygusal anlamda bağlılık ve güven gibi unsurlar da bu sevgiye eşlik eder.
Platonik Aşk Kimlere Yakışır
Platonik aşkın olumlu yönlerini ele almış olsak da, bu tür bir ilişkinin herkese uygun veya kolay olduğu sonucuna varmamak gerekir. Platonik bir ilişki sizin için uygun mu, değil mi, bunu anlamak için kendinizi tanımanız ve bu konuda dürüst olmanız önemli. Gerçekten anlamanın yolu, deneyimlemektir. Kendi ihtiyaçlarınız ve duygularınız hakkında açıkça konuşun.
Bir platonik ilişkiye adım atmadan önce, aşağıdaki soruları kendinize sormanız yararlı olabilir:
- Partnerim beni derinlemesine anlıyor mu?
- Bu ilişki bana bir güven duygusu mu yaratıyor?
- Kendimi bu ilişkide dürüst olabileceğim kadar güvende hissediyor muyum?
- Partnerimle gelecekte olabileceğimiz konusunda hayaller kuruyor muyum?
- Fiziksel bir bileşen olmaksızın bu ilişkide sadık kalabilir miyim?
- Eğer bu soruların tümüne ‘evet’ diyorsanız, bir sonraki adımda şunları sormalısınız:
- Partnerime fiziksel anlamda yakın olmak ister miyim?
- Partnerim hakkında fiziksel yakınlık fantazilerim var mı?
- Partnerim olmadan bir yaşam düşünebilir miyim?
Eğer bu soruların yanıtları ‘hayır’ ise, platonik aşk ve ilişki üzerine düşünebilir ve bu konuları partnerinizle açıkça tartışabilirsiniz. İlişkinin nasıl şekilleneceği, iki tarafın da üzerinde anlaştığı ve rahat hissettiği bir şekilde belirlenmelidir. Etiket koymak ya da bir kalıba sokmaya çalışmak yerine, aşkın doğal bir şekilde oluşmasına ve ilişkinin her iki tarafın ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde gelişmesine izin vermek önemlidir.
Eğer dürüstlüğü esas alırsanız, platonik aşk gerçekten tatmin edici ve zenginleştirici olabilir.