Çoğu çocuk beş yaşına ya da daha ileri yaşlara geldiğinde gece yataklarını ıslatmaya devam eder. Eğer alt ıslatma uyku düzenini bozar ve hem ebeveynleri hem de çocuğu stres altına alırsa, bu durum sorunlu hale gelir.
Psikolojik Etkileri
Beş yaşına kadar pek çok çocuk gece boyunca tuvalete gitmeden uyuyabilir; eğer idrarları gelirse, genellikle uyanıp tuvaleti kullanabilirler, ister kendi başlarına isterse ebeveyn yardımıyla. Ancak, bu yaş grubundaki her altı çocuktan biri ara sıra ıslak yatağa uyanmaktadır. Bazı çocuklar ayda bir veya iki kez, diğerleri ise haftada birkaç kez yataklarını ıslatabilir. Yine de çoğunlukla çocuklar zamanla bu durumu aşarlar. Yatak ıslatma, çocuk veya ailesi için aşırı stres yarattığında sorun oluşturur. Özellikle büyük çocuklarda, örneğin on yaşındaki çocukların yüzde beşi hala yatağını ıslatmaktadır. Utanç ve başkaları tarafından fark edilme korkusuyla, bu çocuklar sıklıkla sosyal aktivitelerde kendilerini sınırlarlar; okul gezileri veya arkadaşlarıyla yatılı kalma fırsatlarını reddedebilirler.
Bazı Çocuklar Mesaneleri Dolduğunda Zamanında Uyanmazlar
Gece enürezisinin temel sebebi, çocukların dolu mesanelerine rağmen uyanamamalarıdır, bu da onların tembellikleri veya rahatlıklarıyla ilgili değildir. Uykuda mesane doluluğuyla uyanmayı sağlayacak bağlantının oluşmamış olması, genellikle genetik faktörlerle ilişkili olan sinir sisteminin yavaş olgunlaşmasıyla açıklanabilir. Bilim, bu alanda pek çok yanlış anlamayı aydınlatmıştır; örneğin, gece altını ıslatmanın tuvalet eğitimiyle ya da duygusal problemlerle ilişkili olmadığı anlaşılmıştır. Ancak, stres yaratan olaylar (örneğin, ebeveynlerin ayrılması veya okula başlama) çocukların altını ıslatmaya başlamasına yol açabilir; bu, ikincil enürezis olarak bilinir. Hastalık veya mesane sorunları gibi nedenler nadiren de olsa gece idrar kaçırma durumuna yol açabilir. Çocuğun ne kadar sıvı tükettiği genellikle gece idrar kaçırma ile doğrudan ilişkili değildir; gün içinde yeterli ve uygun miktarda su tüketimi önemlidir. Yatmadan önce tuvalete gitmek normal bir rutin olmalıdır. Kafein içeren içecekler, kola, enerji içecekleri, çay veya kahve gibi hem uyarıcı hem de diüretik etkilere sahiptir, bu nedenle yatak ıslatmayı artırabilir. Bu yüzden, bu tür içeceklerden uzak durmak çocuklar için daha iyidir.
Pediatri Muayenehanesi Tavsiye ve Yardım Sunar
Enürezis nokturna, sizin ya da çocuğunuzun hayat kalitesini etkilemiyorsa, önemli olan bir kazanın ardından yatağın hızla kurutulup temizlenmesi ve herkesin yeniden rahatça uyuyabilmesidir. Çocuğun bu durumdan ötürü endişe duymaması gerektiğini anlaması önemlidir, çünkü gece altını ıslatması kendi hatası değildir. Dolayısıyla ona kızmak veya ceza vermek doğru değildir. Sorunu açık ve güvenli bir şekilde ele almak en iyisidir.
Eğer çocuk sık sık altını ıslatıyorsa,
- Yatmadan iki saat önce çok az içmeli ya da hiç içmemelidir,
- Yatak kauçuk bir paspasla korunabilir ve her zaman taze yatak çarşafları bulundurulmalıdır,
- İdrar kokusunu önlemek için çocuk ertesi sabah duş almalıdır.
Eğer çocuğunuz beş yaşını geçmiş ve hâlâ düzenli olarak gece altını ıslatıyorsa ve bu durum sizde veya çocuğunuzda rahatsızlık ya da endişe yaratıyorsa, bir çocuk hekimiyle görüşmek faydalı olacaktır. Özellikle çocuğunuz uzun süre kuru kaldıktan sonra aniden yine altını ıslatmaya başlamışsa, olası fiziksel veya psikolojik sebepleri araştırmak için doktorunuzla iletişime geçmek önemlidir. Doktorunuz, çocuğunuzun durumunu değerlendirerek sadece daha fazla zamana ihtiyacı olup olmadığını ya da bir tedavi gerekip gerekmediğini belirleyebilir. Çocuğunuzun uyku ve tuvalet rutinlerini içeren bir günlük tutmanız istenebilir. Programlı uyandırma, çocuğu uykusunda tuvalete götürme veya mesane antrenmanı gibi yöntemler önerilmez, çünkü bunlar genellikle başarılı olmamıştır. En etkili çözüm, nem algılayıcı sensörlü elektronik alarm sistemleri gibi yöntemlerdir, ancak bunlar ancak uzun süreli kullanımla etkili olabilir. Çocuk doktorunuz bu yöntemler hakkında bilgi verebilir ve duruma göre reçete düzenleyebilir.