Üç yaşındaki bir çocuğa trafik eğitimi vermek eğlenceli ve etkili olabilir. Bu yaşta, çocuklar henüz trafiği doğru bir şekilde algılayamazlar. Bunun sebeplerinden biri, fiziksel boyutlarının küçük olması, diğeri ise trafikte uygun tepkileri verebilmek için gerekli temel beceri ve deneyime sahip olmamalarıdır. Beş veya altı yaşındaki çocuklar bile hızlı değişen durumlara uyum sağlama ve çevresel etkilere karşı tepki verme konusunda kısıtlı yeteneklere sahiptir. Dolayısıyla, yayaların uyması gereken temel kuralları küçük yaşlardan itibaren öğrenmeleri büyük önem taşır.
Tanıdık Bir Çevrede Başlayın
Trafikte doğru davranışı önce mahallede tanıdık bir yerde uygulayın.
- Çocuğunuzun, yoldan uzak, kaldırımın iç kısmında yürümesine özen gösterin.
- Yaya geçidi kullanılsın ya da kullanılmasın, karşıya geçmeden önce kaldırımda durma alışkanlığı kazandırın.
- Çocuğunuzla birlikte, güvenli olduğundan emin olmak için her iki yöne de iki defa bakarak yolu geçin. Yaya geçitlerinde öncelik yayaların olsa da bazı sürücülerin bu kurala uymayabileceğini unutmayın, bu yüzden ekstra dikkatli olmak gerekir. Çocukların yol kenarında kolayca gözden kaçabileceğini göz önünde bulundurun.
- Trafik ışıklarındaki bekleme zamanını, trafik kurallarını açıklamak ve sürücülerin trafik ışığına nasıl tepki verdiklerini göstermek için değerlendirin.
Bir sonraki yürüyüşünüzde çocuğunuz trafikte size “yardım ederek” öğrendiklerini gösterebilir.
En Büyük Kaza Riski Kendi Kapınızın Önünde
Çocuklarla ilgili trafik kazalarının büyük bir kısmı evlerinin yakınlarında meydana gelir. Okul öncesi ve ilkokul çağındaki çocuklar sık sık düşünmeden davranır ve tehlikeleri görmezden gelirler. Oyun oynarken ya da bir arkadaşla karşılaşırken, park halindeki araçlar arasından ansızın yola çıkabilirler. Bu sebeple, yol güvenliği eğitimini sadece trafik ışıkları ve yaya geçitleriyle sınırlamamak önemlidir; çevresel tehlikelerin farkında olmak ve bu riskleri minimize etmek de önem taşır.
- Sokakta çocuğunuzu yalnız bırakmadan oynatmayın.
- Oyun alanlarının neresi olduğunu çocuğunuza gösterin.
- Kaldırım gibi potansiyel tehlike arz eden noktaları tebeşirle belirginleştirin.
- Çocuğunuzla oyun alanının etrafında birlikte yürüyüş yapın.
- Otoparklar ve park alanlarının oyun için güvenli olmadığını ve saklanma yerleri olarak kullanılmaması gerektiğini çocuğunuza anlatın, çünkü sürücülerin park halindeki bir aracı fark etmeden hareket ettirmesi mümkündür.
- Çocuğunuzun kurallara uyup uymadığını periyodik olarak denetleyin.
Her Zaman Dikkatli Olun
Trafikten arındırılmış birçok bölge bulunur, bunlar çoğunlukla asfaltla kaplıdır ve yürüme yolları ile araç yolları genellikle sadece renk farkıyla ayrılmaktadır. Yine de bu alanlarda bile yola çıkmadan önce yaklaşan bir araç olmadığından emin olmalısınız. Kaldırımlar park edilmiş araçlarla doluysa ekstra dikkat gerektirir. Bu tür yerlerde, araçlara yaklaşmadan önce durun ve görüş alanınız açık olduğunda karşıya geçin.
Önemli Olan En Kısa Yol Değil, En Güvenli Yoldur
Çocuğunuz anaokulu veya okula giderken, en kısa yol yerine en güvenli yolu tercih etmelisiniz. Çocuğunuz ilk kez yalnız yürümeden önce, temel yaya kurallarını öğrenmenin yanı sıra yolun kendisiyle de aşina olmalıdır.
- Çocuğunuzla güzergahı sık sık birlikte yürüyün.
- Davranışlarını izleyerek, ne yaptığınızı ve bunu neden yaptığınızı anlatın.
- Çocuğunuzu aktivitelerde size yardım etmeye teşvik edin, böylece bilgilerini paylaşabilir ve tehlikeli noktalarda doğru davranışları sergileyebilirsiniz.
- Zaman içinde, çocuğunuzun öne çıkmasına ve hareketlerini daha geniş bir mesafeden denetlemenize olanak tanıyın.
Çocuğunuzun sonbahar ve kış aylarında görünür kıyafetler giymesi önemlidir. Okul çantası da parlak renklerde olmalı ve yansıtıcı şeritler veya etiketler sürücülerin dikkatini çekmeye yardımcı olacaktır.
Rol Modelinize İhtiyaç Var
Trafikte ve yolda, çocuğunuza sözlü olarak aktardıklarınızdan daha etkili olan şey kendi davranışlarınızdır. Çocuğunuz bu dönemde sizin hareketlerinizi daha dikkatli takip edecektir.
- Yaya, araba kullanırken ya da bisiklete binerken trafikteki davranışlarınıza özen gösterin.
- Özellikle yaşam alanlarında sürüşünüze dikkat edin ve bisiklet kullanırken her zaman kask takmayı ihmal etmeyin.
Böylece, çocuğunuza öğrettiklerinizin üzerine sağlam bir temel inşa edebilirsiniz.